Kötü söz söyleme sanatı

Deniz’in okulunda, daha doğrusu sınıfında, daha da doğrusu sınıfındaki Deniz gibi yaklaşık 4-5 yer cücesinden oluşan “çete”de bir salgın var. Kendilerince kötü ve ayıp niteliğinde olan kelimeleri sürekli söylüyorlar. Ama sürekli. Hiç durmadan. Non-stop.

Şöyle anlatmaya çalışayım: Sürekli kaka-çiş-pipi-popo deyip duruyorlar. Ama SÜREKLİ.

Bu yetmiyor, bir süre sonra bunları cümle içinde kullanmaya başlıyorlar. “Kakayla çiş beraber pipiye gitmişler” gibi mesela. Ya da “popo musun yoksa kaka mı?” şeklinde. Aşırı sinir bozucu.

Kendilerince inanılmaz komik buldukları bu saçma diyalogların ardından da genellikle nihohohahaaa şeklinde kötü adam gülüşü geliyor.

Aslında sırf erkeklere de özgü değil bu. Deniz’in yaş grubundaki kızlarda da gözlemledim benzer konuşmaları. Onların sözlüğünde bir de kuku var.

Yazın Deniz’in bir (kız) arkadaşı bize gelip de çocukları parka indirdiğimde, salıncakta sallanırken sırayla bağırıyorlardı.

Deniz: Çiiiiş!
Duru: Kakaaa!
Deniz: Pipiiii!
Duru: Kukuuuu!
Deniz ve Duru: Çiş, kaka, popo, pipi, bla bla blaaa.. Nihohohahahaaa!

Normalde böyle durumlarda “umursamamayı” tavsiye ediyor uzmanlar. Duymazlıktan gelecekmişsiniz, zaten ilgi çekmek için yapıyormuş çocuk, siz kızınca ya da “A-a! Ne ayıp şey o öyle!” falan deyince de amacına ulaşmış oluyormuş.

Ama artık o kadar abartmaya başlamıştı ki durum, ben kayıtsız kalamadım. “Sen kaka mısın anne? Hi hi hiiii!” gibi, kendince beni aşağıladığını sanan şakalardan da fenalık gelince babasıyla birlikte bir kural getirdik: Bu kelimeleri sadece tuvalette kullanacağız.

İlk etapta hoşuna gitmediyse de, onun da bir yolunu buldu. Evet, dışarıda artık söylemiyor, ama tuvalete gittiğinde sanki günlük doldurması gereken bir kota varmış gibi başlıyor sıralamaya: Kaka, çiş, pipi, popo… An geliyor değişik melodiler eşliğinde, şarkı gibi söylüyor. An geliyor sanki birisi ona “kaka kelimesini cümle içinde kullanın” şeklinde ödev vermiş gibi kelimeye sıfat, zamir ve bilumum görevler yükleyerek cümleler kuruyor. Ama sadece tuvalette.

Bunları tamamen okuldan öğrendiğini, bizim evde cinsel organlara şirin isimler takmadığımızı ve gerçek adlarıyla kullanmaya çalıştığımızı eklemeliyim. Hoş, o konu da başlı başına bir yazı konusu, yakında…

Deniz’in bir de Ali Kıran Başkesen hali var ki, kameraya çekip ileride milletvekili falan olursa aleyhine delil olarak kullanmak lazım. Babadan gelen Adanalılıktan mı, annenin zaman zaman yersiz cinnetlerinden mi kaynaklandığına karar veremediğim maço halleri görmeye değer.

Efendim, “kötü söz söyleme sanatı” olarak da adlandırabileceğimiz bu yaklaşım 4-5 yaş çocuğunun tipik özelliğiymiş.

Kendimce en önemli çocuk bakımı ve yetiştirme kitaplarından biri addettiğim, Amerikan Pediatri Derneği’nin Caring for Your Baby and young Child adlı kitabı durumu şöyle özetliyor:

Dört yaş çocuğunun yaklaşık 1500 kelimelik bir haznesi vardır. Buna, gelecek yıl içinde yaklaşık 1000 kelime daha eklenecektir.

Çocuğunuzun kullandığı bazı kelimelerin sizin duymak istemediğiniz kelimeler olması sizi şaşırtmasın. Ne de olsa artık kelimelerin gücünü öğrenmiştir, ve bu gücü iyi ya da kötü şekilde kullanmak çok hoşuna gider. Tipik dört yaş çocuğu buyurgandır; anne-babasına “konuşmayı kesmeyi” ya da arkadaşlarına “hemen buraya gelmelerini” emretmekten kaçınmaz. Bu durumlarda sizin ona “lütfen” ve “teşekkürler” kelimelerini hatırlatmanız yerinde olacaktır. Ama en önemlisi, aile içindeki yetişkinlerin birbirlerine hitap tarzıdır. Çocuk, büyük ihtimalle duyduğu sözleri tekrarlıyordur çünkü.

Çocuğunuz büyük ihtimalle bu yaşlarda birçok küfür de öğrenecektir. Ona göre, küfürlü kelimeler çok güçlüdür. Yetişkinler sinirlendiklerinde bu kelimeleri kullanmaktadır. Kendisi de bu tür kelimeleri ağzına aldığında çok ciddi tepkilerle karşılaşmaktadır. Bunu durdurmanın en iyi yolu nedir peki? Stresli bile olsanız bu sözleri kullanmaktan kaçınmak. Ayrıca, çocuğunuzun bu sözleri kullandığı zamanlarda verdiğiniz tepkiyi minimuma indirerek de bu sözlerin popülaritesini azaltabilirsiniz. Çocuğunuz muhtemelen bu lafların anlamını bilmiyor, sadece kelimelerin yarattığı enerji hoşuna gidiyor.

Söylemesi kolay. Evin içinde sürekli “kakayla çiş sinemaya gitmişler” ya da “sen çiş misin, popo mu?” şeklinde gezen bir çocuğa tepki vermemek çok da kolay olmuyor.

Bazen bu tür kitapları yazan uzmanların çocuğu olmadığını düşünüyorum.

Tıpkı “bebek gibi uyumak” lafını ortaya atan zat-ı muhterem gibi.